Završni subjekti
prava
Vrsta: Seminarski | Broj strana: 12 | Nivo:
Fakultet pravnih nauka, Banja Luka
UVOD
Pravni odnos je društveni odnos u kome učestvuje
dva ili više lica koja mogu biti fizička i pravna, a koja se kao nosioci prava
obaveze nazivaju pravnim subjektima. Ako dva lica sklope ugovor (na pr. ugovor
o kupovini i prodaji) onda se takva lica , kupac i prodavac, nazivaju pravnim
subjektima, jer su zasnovali jedan društveni odnos koji je regulisan pravnim
normama, a koji je nastao sklapanjem ugovora o kupoprodaji. Pravni poredak
reguliše ljudsko ponašanje u društvu, pa prema tome, pravne norme se odnose u
prvom redu na ljudsko ponašanje. U tom smislu, najširem i najpreciznijem ljudi
su subjekti prava.Ipak, treba voditi računa da je bilo pravnih poredaka u
kojima neki ljudi nisu bili subjekti nego objekti prava, kao što ima društvenih
tvorevina (ustanova, udruženja) koje su subjekti prava, a nisu ljudi, iako su
od njih sastavljene. Ovo dokazuje da čovjek sam po sebi nije subjekt prava.
S druge strane, ako se posmatra čovjek kao
subjekt prava, onda se zapaža da izvjesni ljudi imaju razvijenu volju i svijest
te mogu shvatiti pravne norme i po njima se upravljati, svjesni posljedica koje
ih očekuju, kao što ima i ljudi koji nemaju takvu volju i svijest i koji se ne
mogu ponašati po pravnim normama, čije ponašanje njima nije uslovljeno i za
koje pravne norme nemaju nikakav značaj.Smatra se, da se kao subjekti prava
pojavljuju ljudi kao fizička lica, koje jednim dijelom prava i obaveze stiču
nezavisno od svoje volje i svijesti, a drugim upravo realizacijom svoje volje,
kao i određene društvene tvorevine, koje takođe stvara čovjek udruživanjem sa
drugim ljudima radi ostvarivanja različitih, zakonom priznatih individualnih
društvenih odnosa, koje se u pravu jednim imenom zovu pravna lica. Subjekti
prava su ljudi kao pojedinci, kao i brojne institucije (asocijacije) kojima
pravni poredak priznaje svojstvo subjekata prava, tj. posebna pravna ovlašćenja
i pravne obaveze. Subjekt prava ili pravnog odnosa može da bude lice ili
udruženje više lica. Kad je reč o subjektu prava, onda se tu pre svega misli na
subjekta kome pravne norme priznaju mogućnost da bude nosilac prava i obaveza,
bez obzira na njegovu svest i volju. Ukoliko je subjekt lišen svijesti ili
volje, takvom subjektu se postavlja zastupnik koji je ovlašćen da dela u
njegovo ime. Iz napred navedenog može se zapaziti da postoje dve vrste
subjekata prava: fizička lica i pojedine organizacije ili udruženja više lica,
koja se zovu pravna lica. Svojstvo subjekata prava u raznim istorijskim
razdobljima davano je različitim licima, kako fizičkim, tako i pravnim, zavisno
od interesa vladajuće klase.Subjekti prava su ljudi – fizička lica ili
društvene tvorevine – pravna lica koja imaju imaju određena pravna ovlaštenja
ili pravne obaveze u vezi sa objektima prava.
Subjekti građanskog odnosa su imaoci pravne
sposobnosti. Ova sposobnost se priznaje fizičkim licima i određenim
organizacijama fizičkih lica koja se označavaju pravnim licima, da bi mogli
učestvovati u pravnim poslovima. Druga bića nemaju pravnu sposobnost kao npr.
životinje ali se pojavljuju kao objekti građansko-pravnog odnosa. Fizička lica
stiču poslovnu sposobnost-sposobnost da sama preduzimaju pravne poslove sa
određenim uzrastom, a pravna lica istovremeno kad i pravnu sposobnost.
Subjekti prava su lica koja koja se nalaze u pravnom odnosu i koji
su nosioci ovlaštenja i obaveza iz tog pravnog odnosa. Ta njihova osobina da
mogu biti nosioci prava i obaveza naziva se pravnom sposobnošću. Pored fizičkih
lica i grupi ljudi, kolektivu, pod uslovima koje određuje pravni poredak, može
biti priznata posebna i samostalna pravna sposobnost. Takav subjekat prava se
naziva pravnim licem. Subjekti prava treba da imaju pravnu svjest, svijest o
postojanju i sadržini prava. Pravna svijest se sastoji od dvije bazične
komponente: saznanja prava i stava o pravu. Saznanje prava je jedan od osnovnih
uslova za njegovu primjenu. Ukoliko lice ispunjava određene psihičke i
intelektualne uslove smatra se da je obavezan na saznanje prava i njegovu
primjenu. Nepostojanje ovog elementa škodi onome ko ga nije stekao.Subjekti
prava su glavni elementi pravnog odnosa. Zbog njih ti odnosi i postoje, da bi
se zadovoljio interes jednog od njih ili interesi i jednoga i drugoga. U svakom
pravnom odnosu postoje najmanje dva pravna subjekta. Nije moguće biti u pravnom
odnosu sa samim sobom.
---------- CEO RAD MOŽETE PREUZETI NA SAJTU. ----------
MOŽETE NAS KONTAKTIRATI NA E-MAIL: [email protected]
maturski.org Besplatni seminarski Maturski Diplomski Maturalni SEMINARSKI RAD , seminarski radovi download, seminarski rad besplatno, www.maturski.org, Samo besplatni seminarski radovi, Seminarski rad bez placanja, naknada, sms-a, uslovljavanja.. proverite!